Een goede buur is beter dan een verre vriend. Een wat uit gebruik geraakt spreekwoord, nu onze Facebook-vrienden zich in willekeurig welke uithoek van de wereld kunnen bevinden. Buren zijn tegenwoordig eerder de mensen die hoog in de overlast top 10 genoemd worden. In grote delen van de lage landen leven we zo dicht op elkaar dat we letterlijk en figuurlijk hoge privacyschermen optrekken om, met de rug naar de buren gewend, ons eigen leven te kunnen leiden. Toch bestaat de kans dat de aloude spreuk weer nieuw leven ingeblazen krijgt in de regio's die getroffen worden door een krimpende bevolkingsomvang, waar de achterblijvers het vooral met elkaar moeten zien te rooien. Hier komt het erop aan opnieuw te investeren in nabije relaties om de samenleving van buurt of dorp draaiende te houden. In de liberale tijdgeest is een krimpende regio een markt waar je als ondernemer niet moet zijn en dus verdwijnen daar in rap tempo private ondernemingen en in het spoor daarvan de geprivatiseerde diensten, zoals het openbaar vervoer en de gezondheidszorg. Bevolkingskrimp wordt vaak geassocieerd met de demografische toekomst van Europa. In die context worden in toekomstscenario's de negatieve gevolgen van bevolkingskrimp nog al eens zwaar aangezet, terwijl krimp ook een impuls aan hernieuwde saamhorigheid kan genereren. Wat daarvoor in de plaats komt hangt sterk af van de betrokkenheid van de bevolking. In Drenthe worden de mogelijkheden daartoe besproken aan de keukentafel en in Groningen floreert het verenigingsleven, ondanks of dankzij de krimp. Hoe je naar een fenomeen kijkt komt ook tot uitdrukking in het artikel over palliatieve zorg. De uiteenlopende opvattingen van Nederlandse zorgverleners en Turkse en Marokkaanse families over 'goede palliatieve zorg' kun je problematiseren, maar je kunt het ook zien als boeiend verschijnsel, zo stelt Fuusje de Graaff in dit nummer, juist omdat aan het levenseinde er ruimte komt voor een gesprek over culturele verschillen en persoonlijke behoeften. En dat brengt mensen bij elkaar. We kunnen op verschillende manieren naar een fenomeen kijken, of het nu gaat om gebruiken rondom de terminale fase of om dementie, of, zoals uit dit nummer blijkt, om krimp. Joost van Vliet, Els Messelis & Toon Verlaan Redactie Gerön Om de rest van dit artikel te lezen dient u zich in te loggen of te registreren.